Warto zobaczyć
Historię regionu ilustrują liczne obiekty związane z istnieniem na tym terenie średniowiecznego opactwa cysterskiego w Mironicach oraz XVIII wiecznego hutnictwa żelaza. Warto również zwrócić uwagę na architekturę wiejskich kościołów od romańskiej do neogotyckiej.
Kłodawa
Wieś gminna nad rzeką Kłodawką i jeziorem Kłodawskim (24,35 ha) z zagospodarowanym kąpieliskiem. Rodowód Kłodawy sięga czasów piastowskich, kiedy to wspomagała strategicznie pobliski Santok, jako umocniona kłodami osada (skąd jej nazwa). W średniowieczu (1337) istniał tu dwór, młyn i papiernia. Na terenie wsi o zachowanym kształcie owalnicy znajduje się neogotycki kościół z czerwonej cegły o sklepieniu kolebkowym drewnianym wybudowany w latach 1858-60, dworek o konstrukcji szachulcowej z około 1830 roku, obecnie siedziba nadleśnictwa. W czasie II Wojny Światowej znajdował się tu niewielki obóz dla około 40 francuskich jeńców wojennych. Wieś położona jest na skraju Puszczy Gorzowskiej, zaledwie 6 km na północ od Gorzowa Wlkp. co sprawia, że jest najbliższym miejscem wypoczynku dla gorzowian do którego dojechać można wygodną i bezpieczną ścieżką rowerową. Zagospodarowana plaża stanowi o walorach rekreacyjnych miejscowości
Neogotycki kościół w Kłodawie
Mironice
We wczesnym średniowieczu (IX-XII wiek) istniał tu gród. Po zajęciu w XIII wieku tych ziem przez margrabiów brandenburskich Albrecht III funduje 22 maja 1300 roku opactwo cysterskie w istniejącym tu dworze „Creusdorf”. Pierwotna nazwa opactwa (Himmelstadt) oznaczała w płynnym tłumaczeniu (z Loco celi) „Niebiańskie miejsce”. W 1326 roku wieś spalona została przez wojska polsko-litewskie. Dwór cysterski odbudowano dopiero w 1368 roku. To prawdopodobnie wówczas wprowadzono gospodarkę rybną, spiętrzając wody na Kłodawce i tworząc hodowlane stawy rybne. Ponownie opactwo spaliły w 1470 roku wojska książąt pomorskich. W 1539 roku margrabia Jan Kostrzyński dokonuje kasacji klasztoru ze względu na upadek obyczajów w samym opactwie i ducha reformacji, jaki zdominował życie ówczesnej Nowej Marchii. Kościół cysterski zaadaptowano na budynki gorzelni, a całość majątku stała się własnością państwa. Dwór z 1830 roku otoczony parkiem krajobrazowym i spichlerz z XIX wieku wybudowała rodzina von Bayer. Badania archeologiczne potwierdziły istnienie wybudowanego w XIV wieku kościoła cysterskiego, spalonego w 1872 roku, którego cegły wykorzystano powtórnie do budowy stodoły, dziś także już nieistniejącej i studni z 2. połowy XIX wieku. We wsi zachowała się chałupa szachulcowa z XVII wieku.
Dęby w Mironicach
W lesie, w odległości ok 3km od Mironic, warto zobaczyć miejsce, gdzie dawniej istniała wieś Marzęcin – spalona przez Rosjan w 1945r.). Obecnie po tej wsi pozostało jedynie lapidarium – pomnik stojący w dawnym centrum wsi, ruiny młyna wodnego oraz bijące ciągle źródło „Marii” i tablica pamiątkowa przypominająca historię wsi.
Santocko
W tej miejscowości położonej nad rzeką Marwicą zobaczyć warto zobaczyć neogotycki kościół z początku XX wieku, z ciekawymi okrągłymi witrażami, pochodzącymi z poprzedniej świątyni. Kościół został wybudowany na sztucznie usypanym wzniesieniu.
Na terenie wsi odnaleziono kamienne motyki z około 4000-3500 roku p.n.e.
Kościół w Santocku
Chwalęcice
W miejscowości tej warto zobaczyć neogotycki kościół z 1860 roku, w którego wieży umieszczony jest dzwon z 1679 oku, pochodzący z innej świątyni.
kościół w Chwalęcicach
Wojcieszyce
Odnaleźć możemy tu najstarszy na terenie gminy, późnoromański, jednonawowy kościół, zabudowany z granitowych ciosów na początku XIII wieku, z wieżą dobudowaną w 1705 roku.
kościół w Wojcieszycach
Różanki
W miejscowości tej zlokalizowany jest kościół z początków XVIII wieku z barokowym ołtarzem, z drugiej połowy XVIII wieku i klasycystyczny zespół folwarczny z I połowy XIX wieku.
Kościół w Różankach
Zdroisko
Wieś letniskowa położona nad Santoczną wśród lasów Puszczy Gorzowskiej. Dawniej istniał tu młyn (pozostał staw młyński), potem huta żelaza powstała w 1770 roku i produkująca drut, gwoździe, igły, stal w sztabach i prętach, blachę. W 1783 roku rozpoczęto produkcję kartaczy. W 1856 roku kuźnicę przekształcono w fabrykę narzędzi, a w 1870 roku na zbożowy młyn wodny i tartak. We wsi prowadzono w okresie międzywojennym plantacje borówki amerykańskiej. Działa tu bardzo ciekawa izba historyczna, w której prezentowane są stare zdjęcia, monety, gazety, sprzęty domowe i rolnicze dawnego Zdroiska. W bezpośrednim sąsiedztwie wsi rezerwat przyrody „Zdroiskie Buki”.
Zdroisko
Santoczno
Wieś położona nad rynną polodowcową jeziora Mrowinko (22,5 ha) i wypływającą z niego rzeką Santoczną. We wsi kościół szachulcowy, jednonawowy, wyposażony w empory powstały z przebudowy dawnej huty w 1767 roku z dobudowaną w 1819 roku wieżą, w której znajdują się dwa dzwony z berlińskiej pracowni ludwisarskiej.
Opodal budynek klasycystyczny (dawny dom pastora) z XIX wieku rozbudowany o skrzydło w XX wieku nakryty dachem naczółkowym. W okresie II Wojny Światowej wieś była rejonem koncentracji II Armii Wojska Polskiego.
Odnaleźć tu można ruiny dawnego młyna wodnego i kuźnicy żelaza.
Kościół w Santocznie
Łośno
Nieduża miejscowość, w której znajduje się kościół z 1913 roku, a w oddalonych ok 2 km Lipach, nad jeziorem Lubie odwiedzić można Leśną Stację Dydaktyczną.
Lipy – jez.Lubieszewko